- Παρμιτζανίνο, Φραντσέσκο Ματσόλα, επονομαζόμενος ο-
- (Parmigianino, Πάρμα 1503 – Καζαλματζόρε, Κρεμόνα 1540). Ιταλός ζωγράφος και χαράκτης. Γιος του ζωγράφου Φίλιπο Ματσόλα (1460 – 1505), διαπαιδαγωγήθηκε στο εργαστήριο των θείων του Ιλάριο και Μικέλε, από τους οποίους διδάχτηκε τα πρώτα στοιχεία του σχεδίου. Επηρεάστηκε από τον Koρέτζιο, αλλά, ιδιαίτερα μετά την παραμονή του στη Ρώμη (1523-27), η ζωγραφική του αντίληψη άρχισε βαθμιαία να εκλεπτύνεται, για να καταλήξει σε έναν κομψό ραφαηλικό μανιερισμό, συχνά επιτηδευμένο και χαρακτηριστικό για τις μακριές και κυματοαδείς γραμμές.
Υπήρξε ονομαστός προσωπογράφος και χάραξε στο χαλκό πολλά σχέδιά του, που με τη διάδοσή τους επέδρασαν στον ευρωπαϊκό μανιερισμό. Τα έργα του είναι πολυάριθμα και εκτείνονται από τον νεανικό Γάμο της Αικατερίνης (στην εκκλησία του Μπάρντι), έως την Παναγία με τον άγιο Ζαχαρία (Φλωρεντία, Πινακοθήκη Ουφίτσι) και, τέλος, έως τις νωπογραφίες της Στεκάτα στην Πάρμα, που είναι ίσως το αριστούργημά του. Ενδιαφέρουσες προσωπογραφίες του είναι η Αντέζα και ο Γκαλεάτσο Σανβιτάλε (Νάπολη, Εθνικό Μουσείο του Καποντιμόντε).
«Η Παναγία με την Άγια Μαργαρίτα» (1528-9), έργο του Ιταλού ζωγράφου Παρμιτζανίνο (Μπολόνια, Εθνική Πινακοθήκη).
Dictionary of Greek. 2013.